ERHAN ALTAN

Necmi Sönmez, 19 yaşında gittiği Paris’te tanıştığı, sevdiği ve etkilendiği insanları yazmış. Kim bilirdi 19 yaşındaki o gencin bir gün bu sanatçıların dünyalarını yitimden kurtaracağını, bizi bize göstereceğini.

Tabii ki garsonun fincanı almasına üstünü elinizle kapatarak engel olabilirsiniz ancak bu bir sürü soruyu beraberinde getirecek ve iş garsona neden böyle davrandığınızı açıklamak zorunda kalmanıza kadar varabilecektir.

3 knaben schwarz, şimdi yalnızca bir çatı ve altındaki tahta ızgaralardan oluşan, kendisi bir sanatsal sürece dönüşmüş Notgalerie’nin çözülme sürecinin bir parçası olarak yerini aldı.

Kırk yılda bir gerçekleşen bir adaleti genelleştiriyor, çokça rastlanan adaletsizlikleri ise insanların kötücüllüğü, cahilliği gibi kavramlarla geçiştirmeye, böylelikle de inancımızı zedelememeye çalışıyoruz.

Soykırımların, katliamların faillerini asla görecelendirmek istemem ama fail rolüne hiç girmemiş bir hayatı da tasavvur etmek çok güç, hatta olanaksız. Dolayısıyla aslında herkes fail. Hiç böyle olmadığını iddia edenler en başta olmak üzere.

Neden kafelerde çalışabiliyorum? Kafenin bana yazarken sağladığı bir şey olmalı. Ne oluyor da orada huzursuzluğumdan sıyrılıyorum?

Varlığın dayanılmaz darlığından ve her yerde hazır ve nazır oluşundan bıkanlara. Kendinden, mahallesinden, kentinden ve ülkesinden, dünyadan çıkmak isteyenlere…

Mutlaka ki tarih yazmak bir iktidar kurma girişimidir, ancak katıksız değil. İktidar kurmanın başka yolları da olduğu gibi tarih yazmak, anlatmaktan önce anlamanın aracı da olabilir.

Antik Gondişapur kenti, o da artık bir görünmez olarak duruyor.

Çevirinin nasılına her çevirmenin ayrı bir yanıtı vardır. O bunu bilse de bilmese de. Ben kendi yanıtımı vermekle yetineceğim. Bildiğim kadarıyla tabii ki.

Bir gaflet olduğunu gördüğünüz şiirin çevirisinin olanaksızlığı, şimdi vazgeçmek için değil, düşünmeye başlamak için harika bir fırsat olsun size.

Nasıl kötü ve iyi şiir her zaman olacaksa kötü ve iyi çeviri de her zaman olacak. Biri olmadan diğeri zor. Şiir çevirilerinin beceri düzeyinin şiirlerden daha yüksek olmasını neden bekliyorsunuz ki?

Dünyanın bildiğimizle sınırlı olduğuna dair inatçı bir bağnazlığımız da var, bilmediğimizin keşfine dair beklenmedik bir arzumuz ve hayal gücümüz de.

İnsanın haksızlıklardan hangisine yetişeceğini, hangisiyle mücadele edeceğini şaşırdığı Türkiye’de Osman Kavala, birbirimize görülmez dayanışma bağlarıyla bağlandığımızın somutluğu oluyor.

Yıllar önce seküler, demokratik kazanımların dolu dizgin geri alınmaya, insan haklarında geri gidilmeye başlandığı, AB projesinin askıya alındığı günlerde umut versin diye Niyazi Berkes’in Türkiye’de